Χωρίς καμία αμφιβολία όλα τα μπαχαρικά έχουν ευεργετικές ιδιότητες που ωφελούν τον ανθρώπινο οργανισμό. Σε αυτό το άρθρο θα αναφέρουμε πέντε από τα πλέον χαρακτηριστικά, καθώς πέραν των πολλών θεραπευτικών ιδιοτήτων τους και της υπέροχης γεύσης που χαρίζουν στα φαγητά, είναι ιδιαίτερα κοινά και τα βρίσκουμε σχεδόν σε κάθε κουζίνα!

Θυμάρι

Το θυμάρι είναι γνωστό για τις πολλές θεραπευτικές του ιδιότητες, προσφέρει το άρωμα και τη γεύση του και σε μια μεγάλη ποικιλία φαγητών. Στη μαγειρική χρησιμοποιούνται κυρίως τα αποξηραμένα φύλλα του, τα οποία έχουν καφεπράσινο χρώμα, καθώς και τα άνθη του. Συνδυάζεται με ψάρια, κρέατα, σάλτσες, σούπες, λαχανικά, σαλάτες, φρέσκια ντομάτα, ζυμαρικά, τυριά, αυγά, ακόμη και βούτυρο. Ως αρωματικό βότανο χρησιμοποιείται για τον αρωματισμό λικέρ.

Φημισμένο στη Μεσόγειο είναι επίσης το θυμαρίσιο μέλι, το μοναδικό που περιέχει μονοτερπένιο, το οποίο πιστεύεται πως αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό καρκινικών κυττάρων στους καρκίνους του προστάτη και του μαστού.

Το θυμάρι ανακουφίζει από τον βήχα και το συνάχι, είναι τονωτικό, σπασμολυτικό και συμβάλλει στην πέψη των τροφών (κυρίως το αιθέριο έλαιο του). Η θυμόλη που περιέχει δρα ως αντισηπτικό και καθαριστικό των παρασίτων του εντέρου.

Προσοχή: Η κατανάλωση του αιθέριου ελαίου μαζί με αλκοόλ πρέπει να αποφεύγεται, γιατί το έλαιο αυξάνει την απορροφητικότητα του αλκοόλ και μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνο.

Κανέλα

Η κανέλα ήταν σε ιδιαίτερη εκτίμηση από την αρχαιότητα. Τη χρησιμοποιούσαν ως μέσο συναλλαγής, φάρμακο, μπαχαρικό τόσο στη μαγειρική όσο και στη ζαχαροπλαστική και για τις αφροδισιακές ιδιότητες που πίστευαν ότι είχε. Η κανέλα ήταν και παραμένει ένα εκλεκτό μπαχαρικό με χρήσεις σε πολλούς τομείς. Για τις φαρμακευτικές και θεραπευτικές της ιδιότητες χορηγούνταν από την αρχαιότητα για διάφορες παθήσεις. Μάλιστα πριν από μερικά χρόνια επιστήμονες ανακάλυψαν τυχαία ότι ακόμη και μισό κουταλάκι του τσαγιού κανέλα μπορεί να μειώσει αποτελεσματικά τα επίπεδα ζαχάρου στο αίμα των διαβητικών. Συνεπώς, προσθέτοντας κανέλα στο τσάι, τον καφέ, τον χυμό ή σε ένα επιδόρπιο μπορούν να ωφεληθούν εκατομμύρια άνθρωποι που πάσχουν από διαβήτη. Επισημαίνεται μάλιστα ότι η ενεργός ωφέλιμη ουσία της κανέλας δεν περιέχεται στο αιθέριο έλαιο αλλά στη σκόνη του μπαχαρικού.

Η κανέλα, εκτός των άλλων, αποτελεί εξαιρετική πηγή μαγγανίου και σιδήρου. Όταν μάλιστα συνδυάζεται με μήλο και πορτοκάλι, η απορρόφηση του σιδήρου που περιέχει μεγιστοποιείται χάρη στην περιεκτικότητα των συγκεκριμένων φρούτων σε βιταμίνη C.

Ρίγανη

Οι ποικιλίες ρίγανης που υπάρχουν στην Ελλάδα είναι εξαιρετικής ποιότητος και θεωρείται από τις καλύτερες στον κόσμο. Η ρίγανη είναι το βασικό καρύκευμα των χωρών της Μεσογείου και βασικό συστατικό της ελληνικής αλλά και της ιταλικής κουζίνας. Ιδιαίτερα στην ελληνική κουζίνα καταλαμβάνει περίοπτη θέση αφού χρησιμοποιείται τόσο σε ψητά κρεατικά όσο και σε σαλάτες. Τελευταία μάλιστα έχει επεκταθεί η χρήση της από βιομηχανίες παραγωγής τροφίμων και σνακ, οι οποίες χρησιμοποιούν τα αιθέρια έλαια για να προσθέσουν τη γεύση της ρίγανης στα προϊόντα τους.

Η προσθήκη ρίγανης σε γεύματα είναι ευεργετική, καθώς περιέχει πλήθος αιθέριων ελαίων τα οποία έχει βρεθεί ότι εμποδίζουν τη δράση διαφόρων μικροοργανισμών. Παράλληλα η ρίγανη εμφανίζει και ισχυρή αντιοξειδωτική δράση (12 φορές ισχυρότερη από το πορτοκάλι, 30 από την πατάτα και 42 από το μήλο). Συγκεκριμένα τα αιθέρια έλαια Thymol και Carvacrol που περιέχει εμποδίζουν τη δράση των ελευθέρων ριζών. Ακόμη, αποτελεί πολύ καλή πηγή φυτικών ινών, σιδήρου και β-καροτίνης. Οι φυτικές ίνες της μειώνουν τα επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων στο αίμα και ως εκ τούτου καθιστούν ιδανική τη σχέση ρίγανης-κρέατος.

Γαρίφαλο

Περιέχει ένα ποσοστό αιθέριου ελαίου, το οποίο θεωρείται φάρμακο για τον πονόδοντο, τη δυσπεψία και τη ναυτία, ενώ είναι και πολύ καλό απολυμαντικό, αναλγητικό και αντισηπτικό (στις αρχές του αιώνα το χρησιμοποιούσαν χειρουργοί για να αποστειρώνουν τα χέρια τους πριν από την επέμβαση). Στο γαρίφαλο αποδίδονται μάλιστα και αντικαρκινικές ιδιότητες. Άρα η προσθήκη του στο γεύμα μας ή στο επιδόρπιο, πέρα από το έντονο άρωμα και την ωραία γεύση, έχει και ευεργετική δράση.

Το γαρίφαλο χρησιμοποιείται ως τονωτικό στα αλκοολούχα ποτά, σε λικέρ, στην παρασκευή αρωμάτων και ευρύτατα στη μαγειρική. Ιδιαίτερα αρωματικό και καυτερό, είναι προτιμότερο να αφαιρείται από το φαγητό πριν σερβιριστεί ή να χρησιμοποιείται σε σκόνη. Είναι συνηθισμένο σε φαγητά της Ανατολής,ενώ στην Ελληνική κουζίνα μας χρησιμοποιείται κυρίως σε γλυκά και κρέατα.

Δεντρολίβανο

Το δεντρολίβανο στην αρχαία Ελλάδα θεωρούταν δώρο της θεάς Αφροδίτης. Σήμερα τα αποξηραμένα φύλλα και άνθη του χρησιμοποιούνται ευρέως στη μαγειρική. Νοστιμίζουν το κρέαςί, το ψάρι, τις πατάτες, τα λαχανικά, το ρύζι και διάφορα αλλαντικά. Το δεντρολίβανου σε λευκό κρασί τονώνει την καρδιά, την όραση και βελτιώνει τη μνήμη, ενώ παράλληλα ενεργοποιεί τους νεφρούς και βοηθά σε περιπτώσεις υδρωπικίας. Επίσης βοηθάει σε πονοκεφάλους που προκαλούνται από αδύναμη κυκλοφορία, διότι το δενδρολίβανο είναι διεγερτικό του κυκλοφορικού και του νευρικού συστήματος.

Προσοχή: Η κατανάλωση δεντρολίβανου σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να είναι επιβλαβής, ιδίως για τις εγκύους, στις οποίες μπορεί να προκαλέσει αποβολή. Συμπτώματα της υπερδοσολογίας είναι ζαλάδες, παραισθήσεις, σπασμοί, ενώ προκαλούνται βλάβες στο βλεννογόνο των νεφρών και των εντέρων.